Afropolak na Marszu Niepodległości   

Tegoroczny Marsz Niepodległości w Warszawie zgromadził tysiące osób z całej Polski. Wybrał się na niego także, ucharakteryzowany na czarnoskórego mężczyznę, dziennikarz Gazety Wyborczej, reporter „Dużego Formatu”, Jacek Hugo-Bader. Naturalnie była to przemyślana i przygotowana prowokacja w celu reporterskim, która miała potwierdzić lub obalić tezę o negatywnym stosunku Polaków do osób o innym kolorze skóry, nawet gdy ci manifestują swoje przywiązanie do naszego kraju. Jak to wszystko się skończyło?

Pan Jacek przygotowuje podobno książkę, która traktować ma o wykluczonych, stąd wziął się najprawdopodobniej pomysł takiego eksperymentu. Już wcześniej wcielał się w postaie bezdomnych, ale jak twierdzi dziś, właśnie wtedy zrozumiał, że bezdomni nie mają wcale w Polsce tak najgorzej. Jego zdaniem w znacznie gorszej sytuacji są osoby czarnoskóre. I tak zrodziła się myśl, by pomalować twarz na czarno, pójść w miasto i zweryfikować swoją tezę. Po prostu chciał się naocznie przekonać, czy poziom niechęci Polaków do osób o odmiennym kolorze skóry jest tak wysoki jak sądził. Eksperyment jak eksperyment. Podobny przeprowadził w 2009 roku niemiecki pisarz, dziennikarz i reportażysta Günter Wallraff, który także ucharakteryzował się na czarnoskórego mężczyznę, by sprawdzić, jak żyje się osobom o odmiennym kolorze skóry w Niemczech. Gdy opublikował swoje spostrzeżenia w jego kraju rozpętała się dyskusja. Zaczęto zastanawiać się, czy takie wcielanie się, podszywanie się pod innych nie jest czasem zwyczajnym oszustwem. Ostatecznie zwyciężył jednak wtedy pogląd, że ma to sens, o ile nie jest to robione dla hecy, tylko po coś i ma społeczne uzasadnienie. Zdaniem dziennikarz GW jego eksperyment takie uzasadnienie miał.

Zaciekawiło mnie jednak, dlaczego tekst pana Jacka ukazał się w jego dzienniku dopiero tydzień po marszu, kiedy wszyscy tak naprawdę zdążyli już o tym fakcie zapomnieć? Co prawda nie mam za bardzo pojęcia, ile czasu zajmuje wytrawnemu publicyście napisanie takiego reportażu, ale nie sądzę, żeby aż tyle. O czym może to świadczyć? Może o tym, że pan Jacek wróciwszy do redakcji nie za bardzo miał o czym napisać?

Gazeta Wyborcza podała informację, jakoby jej pracownik został napadnięty podczas marszu przez dwóch rosłych, zakapturzonych mężczyzn (na zdjęciu widać jednak wyraźnie, że tylko jeden z nich ma założony kaptur), którzy jak nic nosili z zamiarem pobicia go, ale z jakiś bliżej nieokreślonych powodów mieli z tym problem. Mnie wydaje się to trochę dziwne, by dwóch silnych, dobrze zbudowanych mężczyzn miało problem z pobiciem – jak sam to pan Jacek określił – faceta o niezbyt pokaźnej posturze. Ciekawe jest i to, że pan Bader, choć rzekomo został poturbowany, nie złożył jednak w tej materii żadnego doniesienia na policję. Przecież w Polsce usiłowanie pobicia karane jest w zasadzie podobnie, jak dokonanie takiego czynu. Myślę, że ze złapaniem i ukaraniem winnych też nie byłoby problemu, bo na zdjęciu wyraźnie widać twarze obu mężczyzn. Dlaczego dziennikarz GW tego nie zrobił? Nie mniej interesujące wydaje mi się także i to, że nikt nie nagrał tego zdarzenia. Wydawało mi się, że w ramach przygotowań do przeprowadzenia prowokacji należałoby też zadbać o jej bogate udokumentowanie filmowe. Dlaczego dziennikarz GW o to nie zadbał? Nie mam bladego pojęcia. W sieci dostępne są w tej chwili tylko dwa zdjęcia z tego wypadku, które na dodatek można różnie interpretować (na pierwszym nie za bardzo widać wspomnianego dziennikarza, natomiast na drugim widać jakiegoś czarnoskórego mężczyznę o dosyć nieokreślonym wyrazie twarzy). Z fotografii tej można by wyciągnąć wniosek, że w stronę „przebierańca” poleciały jakieś wyzwiska, ale może to być również nadinterpretacja. Zatem dokumentacji ataku na dziennikarza nie ma, a to, co jest, jest mało wiarygodne. Czyżby więc była to jakaś kolejna prowokacja?

Co zatem ustalił dziennikarz GW i jak należałoby ocenić ten jego eksperyment? Wypada mieć nadzieję, że udało mu się zebrać materiał, o który mu chodziło, ale czy zdoła nim obronić postawioną tezę o rasistowskim nastawieniu Polaków do ludzi o odmiennym kolorze skóry? Nie sądzę. „Przede mną przeszło kilkadziesiąt tysięcy ludzi, którym towarzyszyło zdziwienie. Matko, czarnuch przyszedł. Nawet jak tego nie wypowiadali, czułem to. To był jeden z najmniej przyjemnych dni w moim życiu” – napisał pan Jacek, dodając w sprawie rzekomego aktu przemocy na nim, że kilka razy został zaatakowany słownie, a także, że raz doszło do ataku bezpośredniego, ale uchronili go dwaj mężczyźni, prawdopodobnie funkcjonariusze policji "w cywilu". Nawiasem mówiąc nie wziął udziału w całym marszu, bo - jak pisze - w pewnym momencie miał wrażenie, ze tłum był w stosunku do niego zbyt wrogi. Prowokacja pana Jacka wzbudziła niemałe oburzenie internautów, którzy zarzucają mu przede wszystkim nieetyczne zachowanie i uogólnienie marginalnych przypadków. A wy co o tym sądzicie?

Grafika:

• http://polskaracja.com/