Mgnienie oka na ziarnku piasku   

Czy Pitagorejczycy mieli rację, twierdząc, że liczba jest istotą świata? Wszak pośród wszystkich wartości opisujących rzeczywistość, liczba wydaje się być wartością bezwzględną. Problem pojawia się dopiero wówczas, kiedy przychodzi nam porównać ze sobą różne wielkości.

Człowiek nie myśli o pięciu kwintylionach (5x10³⁰) bakterii, które zamieszkują naszą planetę. Bo właściwie na co zwracać uwagę? Czy na ogromną ich liczbę, czy na mikroskopijną ich wielkość. I czy liczba jednostek rekompensuje rozmiar (tudzież wynikającą z niego siłę) jednostki? Epidemie, które nawiedziły ludzkość, pokazują, że tak. Tylko, gdzie jest ta granica, kiedy grupa osób przeradza się w tłum? Jak pytał Zenon z Elei, gdzie zaczyna się łysina, skoro utrata stu włosów o niej nie świadczy, jak również posiadanie tylko stu włosów czyni już człowieka właściwie łysym? Chyba nigdy nie odpowiemy na to pytanie.

Wróćmy jednak do rozmiarów. Kraj, w którym żyjemy, zajmuje obszar ok. 322 tys. km². Wydaje się, ze jest to dużo, ale powierzchnia naszej planety wynosi ponad 510 mld km². Jednakże jest mało znaczącą w porównaniu ze Słońcem, którego powierzchnia jest prawie 12 tys. razy większa. To z kolei wydaje się zupełnie nieistotną wielkością, jeśli wspomnimy o gwieździe VY Canis Majoris, co ukazuje zamieszczona obok ilustracja.

Gdyby człowiek chciał okrążyć VY Canis Majoris, zakładając, że szedłby ze stałą prędkością 5km/h, codziennie przez 8 godzin, zajęłoby mu to 650 000 lat (w przypadku Ziemi zajęłoby mu to 2 lata i 11 miesięcy oraz 310 lat i 7 miesięcy w przypadku naszego Słońca).

Teraz weźmy pod uwagę czas. Człowiek żyje średnio ok. 70 – 80 lat (w krajach rozwiniętych). Jest to ogromna ilość czasu w porównaniu do jętki jednodniówki, dla której wszystkie miejsca, obrazy i czynności w życiu zamykają się w czasie, w którym człowiek upamiętnia ważne wydarzenie, czyli w czasie jednego dnia. Tak więc Dzień Strażaka jest dla jętki po prostu całym życiem.

Ale nawet 100 lat trwa krótko, gdy weźmiemy pod uwagę tysiąclecie, które hucznie obchodzimy. Z kolei jeśli istniałaby jakaś istota żyjąca od początku życia na Ziemi (3,7 mld lat), to zapewne pukałaby się w czoło, widząc, ile zachodu poświęcił człowiek na świętowanie 1000 lat. Ta istota z kolei nie wypadłaby natomiast zbyt imponująca w zestawieniu z wiekiem Wszechświata (13,7 mld lat)

Granica znanego nam Wszechświata pokrywa się z granicą naszej ograniczoności. Zatem czy poważnie jest twierdzić, że wiemy, kto go stworzył, skoro nawet nie wiedzieliśmy do pewnego czasu o istnieniu trzech kontynentów. Ciekawi mnie, dlaczego Bóg, stwarzając człowieka na swoje podobieństwo, umieścił go na maleńkiej kuleczce i obdarzył tak krótkim okresem życia. I po co stworzył VY Canis Majoris? Przypuszczam, że i tu znajdzie się jakieś wytłumaczenie.

Na koniec pozwolę sobie na konkluzję. Warto uzmysłowić sobie nasze proporcje względem Wszechświata. Po pierwsze wtedy, gdy ośmielamy się głosić jedynie słuszne idee, twierdząc, że wiemy wszystko o świecie i nikt inny nie ma racji. Po drugie wtedy, gdy patrzymy na świat przez pryzmat liczb (szczególnie tych poprzedzających niewinne symbole typu €). W świecie tym bowiem człowiek wygląda mizernie. W innym zaś – nic nie może mu dorównać.

Zatem wszystkie te porównania zamiast pesymizmem i poczuciem niższości powinny napawać nas podziwem dla świata i szczęściem, że udało nam się zaistnieć i osiągnąć tak wiele. O ile oczywiście „tak wiele” jest tu odpowiednim słowem.

Bo po cóż komuś wielki rozmiar i czas trwania, skoro najzwyczajniej w świecie jest martwy?

Grafika:

http://uploads/2008/07/800px-sun_and_vy_canis_majoris.png