Niewykształceni, ale nie głupi   

Piłka nożna, to wspaniała dyscyplina, która od lat zachwyca ludzi na całym świecie. Powszechnie mówi się jednak, że piłkarze to ludzie bez wykształcenia o zawstydzająco niskim poziomie. Jaka jest prawda? Trudno powiedzieć, ale oglądając podsumowania meczów w telewizji, z udziałem byłych i aktualnych piłkarzy i słuchając wypowiedzi tychże, wystarczająco często czuję się zażenowany. Z pewnością niektórzy oburzą się i powiedzą, że to stereotyp, ale czy jest on faktycznie nieuzasadniony?

Wyniki badań przeprowadzonych kilka lat temu w Anglii wykazały, że większość zawodników tamtejszych klubów Premier League mogło się pochwalić najniższym możliwym poziomem wykształcenia i brakiem pomysłów na to, co robić ze swoim wolnym czasem. Okazało się, że część z nich spędza ten czas samotnie przed komputerem, surfując w sieci bądź też oglądając filmy (najchętniej pornograficzne), inni wychodzą zabawić się do pubów lub dyskotek, a reszta oddaje się nałogom, tkwiąc po uszy w sidłach przeróżnych uzależnień, z których najpopularniejszym jest internetowy hazard. Niech żyje wolność i swoboda, można by rzec, ale ustalone przez angielskich badaczy fakty potwierdzają moim zdaniem dobitnie postawioną powyżej tezę o pewnej intelektualnej dysfunkcji tego środowiska.

Można by oczywiście w nieskończoność wymieniać przykłady piłkarzy i to w każdej zawodowej lidze, których życiorysy tę tezę potwierdzają, a ich prostackie, niekiedy nawet wulgarne wypowiedzi przechodzą do historii piłki i stają się pożywką dla żartów tworzonych przez kibiców i dziennikarzy. W Anglii takim kozłem ofiarnym był w ostatnich latach Wayne Rooney, który dopiero pod naciskiem mediów, trenera Fergusona oraz swojej narzeczonej, postanowił podjąć wysiłek i zacząć choćby średnią szkołę (obiecał nawet zrobić maturę). Ten niebywale uzdolniony piłkarz nie bardzo radził sobie poza boiskiem. W udzielanych wywiadach popełniał gafę za gafą, a z historii o tym, że w życiu nie przeczytał ani jednej książki (nawet tej sygnowanej własnym nazwiskiem), jego rodacy dowcipkują sobie do dziś. Ale co się tam czepiać Wayna, kiedy król boisk, słynny Edson Arantes do Nascimento (znany jako Pele), skończył tylko szkołę podstawową. W naszym kraju nie jest inaczej. Obecne orły ukończyły w znaczącej większości tylko szkoły zawodowe (np. Jeleń), a ci zdolniejsi i bardziej pracowici technika i licea (np. Błaszczykowski, Lewandowski, Kuszczak czy Brożek). Przypadki, takie jak Jacka Bednarza, byłego piłkarza m.in. Wisły Kraków, który połączył skutecznie karierę piłkarza ze studiami prawniczymi, to absolutne wyjątki. Bardziej medialne, a zatem i bardziej znane są takie przypadki jak ten Wojciecha Kowalczyka, byłego piłkarza Legii Warszawa i kapitana reprezentacji Polski (obecnie komentatora sportowego stacji Polsat Sport), który z trudem ukończył sześć klas podstawówki. Zresztą, nie czepiajmy się tylko naszych. Najlepszy piłkarz świata Leo Messi skończył edukację dokładnie w tym samym miejscu co Wojtek Kowalczyk. Podobnie Cristiano Ronaldo. Powiecie, po co oni mają się uczyć, skoro biegając po boisku zarobią więcej niż jakikolwiek specjalista i spokojnie zapewnią sobie dostanie życie? Może i tak, ale tak dobrze mają tylko ci najwybitniejsi, a w taki właśnie sposób myślą chyba wszyscy zawodnicy uprawiający tę dyscyplinę, nawet na najniższym szczeblu rozgrywek. Refleksja nadchodzi niestety za późno, dopiero po zakończeniu kariery zawodniczej. Wtedy uświadamiają sobie, że poza kopaniem piłki, to tak naprawdę nic innego nie potrafią i zaczynają się prawdziwe życiowe dramaty.

Dlaczego tak się dzieje? Gdzie tkwi przyczyna tego zjawiska? Trudno powiedzieć. Ale kilka faktów wydaje się być bezspornych. Dzisiejsze gwiazdy światowych stadionów wywodzą się generalnie z ubogich, często wielodzietnych rodzin. Jakiekolwiek potrzeby wyższego rzędu, w tym natury intelektualnej, po prostu nie mogły się u nich w tych warunkach wykształcić, bo nie miały na to szans. W takich rodzinach rzadko ceni się walory edukacyjne, bardziej stawia się na szybkie usamodzielnienie dzieci. I stąd pewnie ci chłopcy woleli chodzić z kolegami pokopać w piłkę, bo żyli nadzieją, że ta plebejska w końcu rozrywka, przy odrobinie talentu, da im szansę na lepsze życie i wyrwanie się z biedy.

W USA istnieje od lat fantastyczny system stypendialny, który motywuje młodych sportowców do wysiłku intelektualnego. W Europie jest podobnie. Tu także działają podobne systemy, ale nie wiedzieć czemu liczba studentów wśród piłkarzy jakoś nie rośnie. To prawda, że amerykańscy studenci sportowcy do nauki mogą się mniej przykładać niż ich koledzy, którzy nie uprawiają profesjonalnie żadnej dyscypliny, ale tak czy inaczej na zajęciach bywać muszą i zawsze im coś tam w głowach zostanie. A w Europie. Europejskie systemy stypendialne sprawdzają się o dziwo w innych dyscyplinach. Dlaczego nie sprawdzają się akurat w wypadku piłki nożnej?

Oczywiście nie chciałbym tu uogólniać, twierdząc, że wszyscy piłkarze, to ludzie bez wykształcenia, bo historia tej dyscypliny sportu zna także przykłady takich zawodników, którzy zadbali o swoją edukację i zdobyli wykształcenie (np. wspomniany Jacek Bednarz), ale jak wszyscy wiemy, wyjątki potwierdzają tylko regułę. W każdej lidze piłkarskiej znajdziemy dziś piłkarzy, którzy mogą pochwalić się dyplomami wyższych uczelni, albo mówią kilkoma językami obcymi. Niestety, nadal jest więcej takich, którzy nie inwestują w siebie, w swoją edukację, przedkładając nad to dobrą zabawę. A nam pozostaje zażenowanie, gdy słyszymy wypowiedzi boiskowych herosów, które potwierdzają brak ogłady i umiejętności posługiwaniem się jeżykiem ojczystym. Stereotyp "boiskowego bezmózgowca", który tak często pojawia się w mediach, i który tak bardzo boli wielu piłkarzy, nie wziął się jednak z niczego i bez udziału zainteresowanych nie zniknie.

Bacardi

Grafika:

• http://www.praca.wp.pl...
• http://blogfcb.com/rooney...