Niezwykłe notatki
Każdy z nas ma ulubiony sposób uczenia się, po który za każdym razem sięga, gdy musi się czegoś nauczyć. Wiele osób robi sobie w trakcie nauki różne notatki, a ja chciałbym dzisiaj zachęcić was do wypróbowania innych techniki wspierania własnej edukacji, które mogą się okazać nie mniej skuteczne, a przy tym będą z całą pewnością ciekawym urozmaiceniem tego nudnego i trudnego bądź co bądź procesu. Ja wypróbowuję ostatnio „mapę myśli” i powiem wam, że nie żałuję.
Zacznijmy od wyjaśnienia tego, czym takowa mapa jest. To nic innego jak inny sposób notowania jakiegoś zagadnienia poprzez wykorzystanie kluczowych słów oraz pojęć, które wynikają z siebie i odpowiednie rozrysowywanie ich za pomocą odnośników. Zapytacie zapewne, po co się wysilać, marnować czas na rysowanie, wychwytywanie kluczowych pojęć, rozmyślanie nad odpowiednim ich rozmieszczaniem na mapie i wymyślaniem metafor, skoro można zrobić zwykłe notatki? A no właśnie. W tym zawiera się sedno pomysłu, na którym opiera się ta technika. Okazuje się bowiem, że taki proces mocno pobudza nasz mózg do przetwarzania, segregowania i układania informacji, co następnie ułatwia mu ich zapamiętywania. O to dokładnie chodzi przy tworzeniu map myśli i późniejszej nauce danego zagadnienia z ich pomocą. Mapę myśli tworzy się na podstawie tekstu, który się zrozumiało i przemyślało. To bardzo ważne. Jej jedyną wadą jest to, że może być ona w pełni czytelna jedynie dla jej autora.
Za twórców tej metody uznaje się Tony'ego i Barry'ego Buzana. Pierwszy z nich był brytyjskim konsultantem ds. edukacyjnych, a zasłynął z organizacji Mistrzostw Świata w Zapamiętywaniu, Mistrzostw Świata w Szybkim Czytaniu oraz Olimpiady Gier Umysłowych. Drugi był natomiast profesorem Wydziału Studiów Międzynarodowych na uniwersytecie Warwick, który w pewnym momencie życia zafascynował się mind mappingiem do tego stopnia, że poświęcił się badaniom nad jego zastosowaniem w praktyce i upowszechnieniem na całym świecie. Tonny swoje pomysły związane z umiejętnością posługiwania się umysłem opisał w ponad 80 książkach, a „mapa myśli” była tylko jednym z nich. 
Jego zdaniem technika ta angażuje równomiernie w procesie uczenia się i zapamiętywania obie nasze półkule mózgu i zmusza je do nieustannej współpracy, a to za sprawą wykorzystywania obrazów, kolorów, symboli i słów.
Przykładowy plan tworzenia takiej mapy może wyglądać tak:
1. Rozrysowanie centrum — powinno być to miejsce najbardziej skupiające uwagę, napisane wielkimi drukowanymi literami, kolorowe, może to być również jakiś ciekawy rysunek.
2. Stworzenie odgałęzień i kluczowych słów. Te muszą odchodzić od centrum i prowadzić dalej, do innych słów i pojęć.
Mała uwaga: rozgałęzienia warto rysować w postaci łuków, a ich długość powinna być zależna od długości słowa (na jednym łuku może znajdować się tylko jedno słowo).
3. Dodanie kolorów i rysunków (pogrubianie i kolorowanie pomoże odróżnić rzeczy bardziej ważne od tych mniej ważnych, a rysunki wzbogacą mapę).
4. Tak naprawdę to już wszystko. W miarę rozrastania się mapy konieczna będzie hierarchizacja, to znaczy odpowiednie umiejscowienie słów oraz nadawanie im stylu (dobrany kolor i wielkość liter). Im dalej od centrum, tym słowa powinny być krótsze.
Kilka zasad, o których warto pamiętać przy tworzeniu własnych map myśli:
- warto używać wielkich i małych liter, przy zapisywaniu słów, aby podkreślić ich szczególne znaczenie lub nieco mniejszą ich wagę.
- warto też stosować różne czcionki i kolory, aby tekst nie zlewał się w całość, a odpowiednio kierował nas do właściwych zagadnień.
- zawsze należy rozpisywać słowa kluczowe, o czym wspominałem wyżej, gdy to właśnie one są głównym elementem map myśli. Od nich, na zasadzie skojarzeń lub bezpośredniego odniesienia, wyprowadzamy inne słowa.
- warto również tworzyć rysunki, które pobudzają naszą wyobraźnię (można wykonać je w postaci różnych metafor, czy też obrazków wywołujących skojarzenia).
- nie należy zapominać o używaniu strzałek i tworzenie rozgałęzień, w różnym stylu, kolorze oraz odpowiednim pogrubianiu strzałek prowadzących do ważnych kwestii.
- najważniejsze pojęcie lub pojęcia muszą być zapisane na samym środku schematu (powinno być największe i najbardziej się wyróżniać ze wszystkich).
- istotna sprawą jest również hierarchia. Mniej ważne rzeczy nie powinny być zapisywane na równi z najważniejszymi. Warto również pamiętać o tym, że im dalej odbiegamy od środka mapy, tym słowa i pojęcia powinny być krótsze i zapisywane mniejszą czcionką, tak, by nie rzucały się aż tak bardzo w oczy.
- autor poleca również stosowanie symboli i obrazków, gdyż one zawsze wspierają skojarzenia.
- no i starajmy się, by mapa była czytelna (nie można tracić czasu na odgadywanie, co pisze w jakimś miejscu lub co tam jest narysowane).
Jest jeszcze wiele innych wskazówek, jak tworzyć takie mapy, ale mam wrażenie, że te podane przeze mnie powyżej wystarczą, aby taka mapa spełniała swoją funkcję, czyli pomogła nam w efektywnym uczeniu się.
Źródło: „Naucz się w 7 godzin: Jak tworzyć mapy myśli” - Irena Sidor-Rangełow
Grafika:
Komentarze [0]
Jeszcze nikt nie skomentował. Chcesz być pierwszy?
