O uduchowionej prostytutce, czyli recenzja nowej książki Paulo Coelho   

"Była sobie raz prostytutka Maria." - to zdanie rozpoczyna najnowszą powieść Paulo Coelho, która ukazała się w Polsce. Osoby, które wcześniej zetknęły się z twórczością pisarza, czytając te pierwsze słowa, mogą domyślić się całej reszty zawartej w powieści. Miłość, marzenia, truizmy i happy end - ostatnio od Coelho nie można się spodziewać niczego więcej. Czyżby się wypalił?

Dwaj, najbardziej znani w Polsce pisarze współcześni to z pewnością Wiliam Wharton i Paulo Coelho. Mimo że, krytycy literaccy nigdy nie byli im zbyt przychylni, to jednak polscy czytelnicy z uporem kupują ich coraz to nowsze powieści, dzięki czemu Coelho od 1995 roku, czyli od ukazania się "Alchemika", sprzedał w Polsce blisko półtora miliona egzemplarzy swoich książek. Jego nowa powieść "Jedenaście minut" znów wspięła się na pierwsze miejsce listy bestsellerów. Czy słusznie? Nie trzeba czytać książki, by wiedzieć jak się skończy. Fabuła jest przewidywalna, a zakończenie schematyczne. Pisząc o seksie, Coelho chciał być oryginalny, jednak ostatecznie Ameryki nie odkrył.

Powieść powstała na kanwie historii prostytutki, którą autor poznał w Europie. Maria - młoda Brazylijka z prowincji, w poszukiwaniu szczęścia, sławy, pieniędzy i męża wyrusza do Szwajcarii. Tam w zderzeniu z brutalną rzeczywistością doznaje wielu rozczarowań i aby zarobić na powrót do Brazylii, i w miarę dostatnie życie, zostaje prostytutką w jednym z genewskich barów. Seks nie daje jej przyjemności, coraz bardziej odrywa się od pierwotnych wartości i celów. Jak to jednak u Coelho bywa, Maria po wielu dramatycznych przeżyciach spotyka swoją Wielką Miłość, czyli Długowłosego Malarza i wszystko dobrze się kończy.

Tytułowe jedenaście minut to średni czas stosunku prostytutki z klientem. Mimo że, ich spotkanie trwa około trzech kwadransów, to jeśli odjąć rozbieranie i ubieranie się, krótkie zdania i gesty, zostaje właśnie jedenaście minut. Jedenaście minut, wokół których kręci się świat. Sam Coelho wyznał, że jego zamierzeniem było napisanie o uświęconym wymiarze seksu, który dziś pojawia się wszędzie w bardzo skomercjalizowanej formie. Moim zdaniem jemu to się nie udało. Historia pełna jest eksperymentów łóżkowych, jeden z klientów cytuje de Sade'a. Mamy też miłość z ukochanym mężczyzną, która w założeniu powinna być przedstawiona z czcią i pięknem, tymczasem jest mało oryginalnym opisem, który nadawałby się idealnie do taniego, kobiecego romansidła w stylu serii Harlequin.

Temat wyznań byłej prostytutki jest ciekawy, ale "Jedenaście minut" zieje nudą. Nie ma tu nic, czego nie byłoby wcześniej: Kopciuszek spotyka swojego Księcia i ... "żyli długo i szczęśliwie". Prosty język, który uwiódł czytelników "Alchemika" (w tym mnie) tutaj zmienia się w naiwność i schematyczność. Wnioski te same, co wcześniej. I brak wysiłku intelektualnego.

Powieść jednak nie zawiedzie tych, którzy szukają w literaturze pocieszenia. Terapia Coelho sprawdza się dobrze i pomaga tym, którzy czekają na zmianę losu. U brazylijskiego pisarza, przeznaczenie zawsze wskaże ci w końcu właściwą drogę: pasterz znajdzie swój skarb, a "połówki pomarańczy" się połączą. Życie nie jest jednak tak proste i częściej historia nie kończy się optymistycznie. Może więc warto przez chwilę posmakować baśniowego świata Paulo Coelho i wyrwać się z szarej rzeczywistości? Nawet jeśli tak, to nie z książką "Jedenaście minut".