Polacy murem podzieleni   

Polacy zawsze byli podzieleni, ale chyba nigdy do tej pory podziały te nie były aż tak głębokie. Niby żyjemy w tych samych realiach, zostaliśmy wychowani w oparciu o podobne zasady i wartości, a mimo wszystko widzimy otaczającą nas rzeczywistość zupełnie inaczej. Różnimy się oczywiście bogactwem życiowych doświadczeń i poglądami, ale czy to tłumaczy tak odmienne postrzeganie świata? Jeśli więc nie to, to co? Jakie mechanizmy sprawiają, że będąc osobnikami tego samego gatunku, żyjąc w tym samym miejscu i obserwując te same wydarzenia, widzimy je zupełnie inaczej?

Szczególnie mocno uwidacznia się to ostatnio w kwestiach politycznych. W tej materii mamy tak naprawdę do czynienia z dwiema grupami. W jednej są ci, którzy deklarują, że polityka nie obchodzi ich w najmniejszym nawet stopniu, a w drugiej ci, którzy angażują się w nią ekstremalnie mocno. Co ciekawe, ta druga grupa jest także podzielona i to chyba jeszcze bardziej. Nie jest to jednak klasyczny podział na zwolenników opcji prawicowej, centrowej czy lewicowej, a raczej na politycznych pesymistów i optymistów. Okazuje się, że jedni – w sumie to bez względu na reprezentowaną ideologię - potrafią jednak patrzeć na świat optymistycznie, podczas gdy inni są z zasady nieufni, pesymistyczni, co często przeradza się u nich w chroniczną wręcz podejrzliwość i wrogość wobec wszystkich myślących inaczej.

Zastanawia mnie, dlaczego część Polaków obserwując telewizyjną transmisję nocnych obrad Sejmu widzi głównie manifestację pychy „biało-czerwonej drużyny", a inna część dostrzega wyłącznie jej imponującą jedność i skuteczność? Dlaczego jedni oceniają minione 25 lat jako porażkę i czas rujnowania państwa, podczas gdy inni dostrzegają masę sukcesów, które winny napawać nas dumą? Dlaczego jedni twierdzą z przekonaniem, że był to czas nieograniczonej wręcz wolności słowa, podczas gdy inni są absolutnie przekonani, że był to okres zamykania ust inaczej myślącym. Nietuzinkowy bezsprzecznie minister Macierewicz również jawi się części społeczeństwa jako osoba szalona i nieodpowiedzialna, podczas gdy inni widzą w nim niezłomnego orędownika prawdy, który jest w stanie bronić do upadłego dobrego imienia Polski. Oczywiście obie grupy są przekonane, że racja (prawda) jest wyłącznie po ich stronie, a ta druga strona nie tylko nie zna się zupełnie na zarządzaniu państwem, ale zamierza także doprowadzić do jakiejś narodowej tragedii.

Tak naprawdę, to nie mam pojęcia, co ten podział warunkuje. Po obu stronach znajdziemy przecież osoby o podobnym statusie majątkowym, wykształceniu, wieku i płci. Co ciekawe, gdy tworzyły się te dwie dominujące dziś na polskiej scenie politycznej partie PiS i PO, ich członkowie różnili się od siebie politycznie i psychologicznie naprawdę nieznacznie (niektórzy twierdzą dziś, że różnił ich głównie status finansowy - podobno PO popierali ci bogatsi i bardziej zadowoleni z życia). Może więc powodem tej obecnej wzajemnej niechęci członków obu tych partii stał się tzw. darwinizm społeczny? W końcu świat to dżungla, a tam mogą przetrwać jedynie ci lepiej przystosowani, żyjący w niewielkich stadach. Takie myślenie faktycznie zmusza do zaopiekowania się swoimi sprzymierzeńcami i wymusza walkę z pozostałymi o hegemonię. Czyżbyśmy jako ludzie nie rozwinęli się od czasów prehistorycznych? A może­ tylko ja odnoszę wrażenie, że to wzajemne udowadnianie sobie racji i obrzucanie się błotem, jest taką uwspółcześnioną wersją wojny plemion, u podstaw której leży powszechne rozczarowanie postępowaniem elit i autorytetów?

Grafika:

• http://bi.gazeta.pl/...
• http://4.s.dziennik.pl/...