Wojna o myślnik
Jest wiele tematów w historii świata, o których słyszał chyba każdy, ale są również i te znacznie mniej znane. Zgodzicie się chyba ze mną, że raczej każdy wie, kiedy wybuchła II wojna światowa albo kto odkrył Amerykę, ale już tylko nieliczni znają kulisy rozpadu Czechosłowacji. A szkoda, bo historia ta jest nie mniej ciekawa.
Wszystko zaczęło się tuż po upadku komunizmu w Czechosłowacji, czyli w listopadzie 1989 roku. Oficjalna nazwa wspomnianego państwa brzmiała wówczas Czechosłowacka Republika Socjalistyczna. Ówczesny prezydent kraju, Vaclav Havel, zaproponował zmianę tej nazwy poprzez usunięcie z niej słowa "socjalistyczna". Wraz z tą propozycją rozpętała się jednak prawdziwa "wojna". Parlament słowacki wystąpił z wnioskiem, żeby nazwę państwa pisać z łącznikiem, np. Republika Czecho-Słowacja albo Federacja Czecho-Słowacja, czyli dokładnie tak, jak było to przed wojną. Pisanie tej nazwy bez łącznika kojarzyło się bowiem Słowakom z przedwojennymi centralistycznymi tendencjami w państwie czechosłowackim. Według Słowaków łącznik miał podkreślać federacyjny charakter państwa. Z kolei Czesi obawiali się, że będzie to jedynie widoczny symbol rozdzielenia obydwu krajów i w tym duchu używali w trakcie debaty na ten temat określenia myślnik, a nie łącznik. Stąd też powstał błąd, który ostatecznie przyjął się w obu językach. W rzeczywistości była to jednak wojna nie o myślnik, ale o łącznik, z tym że przeciętny obywatel i tak nie rozróżniał i wciąż nie rozróżnia tych terminów.
Spór próbowano rozwiązać pod koniec marca 1989 roku. Wtedy to parlament federalny podjął uchwałę, żeby w języku czeskim nową nazwę państwa pisać bez łącznika, a w języku słowackim z łącznikiem. To nie spodobało się jednak żadnej ze stron i po kolejnych debatach 20 kwietnia przyjęto ostatecznie nazwę wspólną dla obu stron - Czeska i Słowacka Republika Federalna. Ale cyrk z nazwą tego państwa bynajmniej się tym nie zakończył. Teraz poszło bowiem o skróconą nazwę kraju. Czesi używali określenia Československo, podczas gdy Słowacy Česko-Slovensko. Tak więc wrócono do punktu wyjścia. Mało tego, pojawił się kolejny problem. Zaczęto mianowicie zastanawiać się nad tym, czy wielką literą powinno się pisać tylko pierwszy wyraz tej nazwy (co byłoby zgodne z zasadami czeskiej i słowackiej pisowni), czy także drugi (na co bardzo nalegali Słowacy z wiadomych powodów). Ostatecznie przyjęto, że wszystkie wyrazy nazwy państwa będą pisane wielką literą.
Spór zakończył się dopiero wraz z rozpadem federacji i powstaniem z dniem 1 stycznia 1993 dwóch oddzielnych państw – Republiki Czeskiej oraz Republiki Słowacji. Z przymrużeniem oka można jednak powiedzieć, że państwo naszych południowych sąsiadów rozpadło się przez myślnik. Oczywiście nazwa państwa nie była powodem jego rozpadu, ale "wojna" ta pokazała jak poważne są rozbieżności i oczekiwanie w stosunku do wspólnego państwa między Czechami i Słowakami.
Grafika:
Komentarze [0]
Jeszcze nikt nie skomentował. Chcesz być pierwszy?
