Z matmą za pan brat?   

Ostatnio głośno było w mediach o błędach popełnionych przez CKE w trakcie tegorocznych egzaminów maturalnych. Dowiedzieliśmy się na przykład, że szef CKE przeformułował w ostatniej chwili niektóre polecenia w arkuszu z WOSu, co wymusiło w konsekwencji zmianę zasad oceniania pewnych zadań i że nie dopilnowano właściwego zakodowania jednej z wersji arkusza egzaminacyjnego z języka angielskiego, co mogło spowodować, że dla niektórych maturzystów ich wyniki mogły być co najmniej zaskakujące. To wszystko jednak jeszcze nic, bo od przyszłego roku w grupie przedmiotów obowiązkowych na maturze pojawi się jeszcze jeden.

Po latach przerwy przyszłoroczni maturzyści przystąpią bowiem do zdawania obowiązkowego egzaminu na poziomie podstawowym z matematyki. I tu zaczną się najprawdopodobniej schody. Od razu pojawia się pytanie - czy decydenci, którzy wprowadzili matematykę do grupy przedmiotów obowiązkowych, wzięli pod uwagę sytuację, w jakiej znajdą się humaniści z krwi i kości (nie mylić, jak niektórzy, z ludźmi renesansu)? Przecież ktoś, kto tak jak my uczęszcza w tej chwili do klasy typowo humanistycznej - z rozszerzonym programem nauczania z języka polskiego, historii oraz wiedzy o społeczeństwie - wybrał kiedyś ten profil kształcenia świadomie, mając jakąś wizję swojej przyszłości. A tu taka niespodzianka. Pod koniec pierwszej klasy liceum dowiedzieliśmy się ni stąd ni zowąd, że będziemy zmuszeni zdawać matematykę na maturze. Szok! Przez głowę niejednemu z nas przeleciała wówczas zapewne taka myśl: „luz, na te 30 % jakoś się przecież zda i będzie dobrze”. Ale to nie był jeszcze koniec niespodzianek. W drugim półroczu drugiej klasy dowiedzieliśmy się z kolei, że niektóre uczelnie (np. Uniwersytet Warszawski) zamierzają w postępowaniu rekrutacyjnym uwzględniać wyniki uzyskane z egzaminu z matematyki na wszystkich kierunkach, w tym oczywiście i na tych stricte humanistycznych (np. na polonistyce). I znowu szok! Część z nas pomyślała wówczas zapewne: „trudno, pójdę na korki i postaram się jakoś zdać ten egzamin na poziomie podstawowym”. Ale pomyśleliśmy tak chyba przedwcześnie, bo ostatnio media informują o tym, że niektóre uczelnie (np. wspomniany już UW) zamierzają na wybranych kierunkach humanistycznych brać pod uwagę przy rekrutacji wyniki egzaminu z matematyki zdawanego wyłącznie na poziomie rozszerzonym (np. na prawo). Szok kolejny!

Tak więc przyszłoroczni maturzyści z klas humanistycznych, którym marzyło się np. prawo na UW, mają jeszcze półtora roku, by nadrobić i poszerzyć materiał z tego przedmiotu, co jest raczej nie bardzo możliwe dla kogoś, kto do tej pory nie przykładał się jakoś specjalnie do tego przedmiotu, bo uważał, że jest mniej znaczący dla jego przyszłości. Według wielu ekspertów wprowadzenie obowiązkowej matematyki na egzaminie maturalnym, to świetny pomysł. Twierdzą oni, że znajomość podstawowych narzędzi matematycznych jest niezbędna w nowoczesnym społeczeństwie i że przedmiot ten, jak żaden inny, rozwija logiczne myślenie. Tego zdania jest np. prof. Jerzy Bralczyk (językoznawca), który uważa, że matematyka to pewien język niezbędny w prawidłowym, poprawnym wnioskowaniu.

A jak wygląda rzeczywistość? To prawda, że matematyka towarzyszy nam w życiu codziennym. Gdy idziemy do sklepu, musimy umieć dodać, odjąć, pomnożyć bądź podzielić, ale po co nam humanistom wielomiany i funkcje wymierne? Przecież nie będziemy obliczać prędkości spadającej kropli deszczu. Jak się okazuje problem jest znacznie szerszy i o wiele poważniejszy. Według międzynarodowych badań edukacyjnych PISA co trzeci polski uczeń nie radzi sobie z matematyką nawet na poziomie podstawowym (potrafi co najwyżej rozwiązać zadanie polegające na podstawieniu danych do gotowego wzoru). Czy zatem wprowadzenie matury z matematyki coś zmieni? Na pewno przyczyni się do zmniejszenia liczby matematycznych ignorantów, którzy będą zmuszeni przyswoić sobie podstawy tego przedmiotu, ale spowoduje też bez wątpienia wiele życiowych dramatów. Czy ktoś zastanowił się nad tym, że tą decyzją może zamknąć drogę realizacji marzeń prawdziwym humanistom? Prosta kalkulacja: zdajemy historię, wos, j. polski na powiedzmy 90 % i matmę na 29%. Co z tego wynika? Porażka na całej linii. Nasi koledzy „ścisłowcy” powiedzą zapewne: „no i dobrze, przecież my już w tej chwili musimy zdawać język polski”. Tak, to prawda, ale nie zapominajcie drodzy koledzy, że ten przedmiot nie jest i raczej nie będzie nigdy brany pod uwagę przy rekrutacji na kierunki techniczne. I jaka tu sprawiedliwość?

Szkoła już w tej chwili nie jest w stanie przygotować wszystkich uczniów do egzaminu maturalnego. Nasz system edukacji nie jest bowiem nastawiony na wspieranie uczniów słabszych. Nauczycieli rozlicza się z realizacji materiału dydaktycznego, który muszą przekazać uczniom przy systematycznie zmniejszającej się liczbie godzin zajęć w tygodniu. Czy mają więc jeszcze czas na to, aby poświęcić go tym najsłabszym? Gdyby nie korepetycje, to wielu z nas mogłoby tylko pomarzyć o studiach na obleganych od lat kierunkach i renomowanych uczelniach. Najgorsze w tym wszystkim jest jednak to, że teraz wielu słabszych uczniów zamiast uczyć się przedmiotów, które zamierzają zdawać na maturze, będzie musiało gros czasu poświęcić na matematykę, co bez wątpienia odbije się na ich ogólnych wynikach. Czy o to chodziło tym, którzy zdecydowali o wprowadzeniu tej zmiany w egzaminie maturalnym?