O, ludkowie, sierpem lepiej!   

„I tak to po kryjomu nauczył sie ja pisać, a, be, ce, ale nijak nie mogę pojąć, co to za As, Ala. […] Chłopiec mi tołkuje, że As to pies […] A ja patrze, patrze na te litery i nie moge zobaczyć tego psa. Jedna litera duża, szeroka, druga za nio mała jak haczyk. To ma być pies? Ty gadaj, że stog, a przy nim krzaczek, uwierze.” – oto przykładowy fragment książki pt. „Konopielka” Edwarda Redlińskiego, którą chciałbym Wam, drodzy czytelnicy, polecić.

W jednym zdaniu o czasie i miejscu akcji: Tuż po zakończeniu I wojny światowej, odcięta bagnem od reszty Polski wieś na Białostocczyźnie. W trzech zdaniach o fabule: Do Taplar przybywają urzędnicy i nauczycielka, chcąc założyć elektryczność i szkołę. Bardzo nie podoba się to mieszkańcom, którzy np. wciąż sądzą, że ziemia jest płaska. Z czasem jednak, po wielu śmiesznych sytuacjach, coś ulega zmianie, coś w głębi tych ludzi.

Co jest największą zaletą tej książki? Przede wszystkim jej prawdziwość. Narrację prowadzi w pierwszej osobie Kaziuk, jeden z bohaterów, mieszkańców Taplar. Posługuje się typowym dla siebie językiem. Mówi, co myśli – szczerze, bez ogródek. Jak na „prostego chłopa”, miewa jednakże ciekawe fantazje i skojarzenia.

Możemy dowiedzieć się, jak wyglądało wówczas życie codzienne, relacje rodzinne, zabobony i religijność oraz stosunki sąsiedzkie. Możemy też być świadkami zetknięcia się tych ludzi z nauką, inną kulturą, (autor ciekawie opisał dwie sceny spożywania posiłku) oraz „cywilizacją”. Warto zauważyć, że bohaterowie przeliczają podawane im sumy pieniędzy na inwentarz i żywność, a na pytanie o narodowość odpowiadają „ja tutejszy”.

Poza tym nie zamęczą Was opisy, bo autor nie skupia się na obrazach i pracach ludzi, ale na przemyśleniach. Tryb życia poznajemy przy okazji. Głównym tematem jest ich… chyba wolno mi użyć tego słowa, „filozofia”.

Bez wątpienia jest coś fascynującego w tych ludziach. Ludziach żyjących niespełna wiek temu w naszym państwie, ale tak odmiennych. Warto poznać swoje korzenie i zobaczyć, jak wielki postęp dokonał się w naszym społeczeństwie. Kaziuk wprowadza nas do swojego świata, nic przed nami nie ukrywając. Nie chowa śmieci pod dywan, nie maluje trawy na zielono. Prawda i naturalizm biją z tej powieści po oczach.

Początkowo może nas zbulwersować zachowanie Kaziuka. Jednakże bohater pokonuje w sobie z czasem strach przed nowoczesnością, aż wreszcie ściąga na siebie ogromny gniew sąsiadów, gdy… chce kosić żyto kosą, a nie sierpem.

Czytając, nie sposób nie zadać sobie pytania, czy postęp i nauka dały ludziom prawdziwe szczęście, czy też zburzyły i odebrały im coś raz na zawsze. Czy rację miał G. B. Shaw, który powiedział „Człowiek rozsądny dostosowuje się do świata”, czy może Rousseau, którego zdaniem „dzikus był szczęśliwszy”, a nauka i sztuka „oplątują girlandami kwiatów skuwające nas łańcuchy”.