Znów po właściwej stronie mocy   

Wreszcie! Po dziesięciu latach oczekiwania ponownie mogliśmy usłyszeć melodie Johna Williamsa, dobiegające z kinowych głośników, a na ekranie ujrzeć kultowy już napis „dawno, dawno temu, w odległej galaktyce…”. Premiera najnowszej, siódmej części gwiezdnej sagi będzie prawdopodobnie wydarzeniem kulturalnym bieżącej dekady, a być może i ostatnich piętnastu lat.

Nie ma w tym żadnej przesady. Legenda gwiezdnej sagi Georga Lucasa pielęgnowana jest już od prawie czterdziestu lat i nie słabnie. Mało tego, jest coraz mocniejsza. Najnowsza część to jedyny film w historii, który w pierwszym dniu wyświetlania w amerykańskich kinach zarobił ponad sto milionów dolarów. Poprzedni rekord należał do ostatniej części Harrego Pottera. W przeciwieństwie do „Gwiezdnych Wojen” przygody młodego czarodzieja są jednak cały czas odświeżane, a to z racji serii książek J. K. Rowling. Dzieło Lucasa nie miało tak łatwo. Co prawda jest nie mniej oryginalne, ale jego popularność podtrzymywali wyłącznie fani (ostatni zrealizowany dotychczas film tej sagi, zatytułowany „Zemsta Sithów”, miał premierę w maju 2005 roku). Bardzo mało było w historii kina filmów tak uwielbianych. I choćby to czyni tę serię tak absolutnie wyjątkową. Oczywiście na swoją popularność sama zapracowała. Pierwsze filmy tej serii: „Nowa Nadzieja”, „Imperium Kontratakuje” i „Powrót Jedi” do dziś definiują gatunek science-fiction, a inspirowali się nimi chyba prawie wszyscy późniejsi twórcy tego gatunku. Dlatego nadzieje związane z kontynuacją tej serii, w reżyserii J. J. Abramsa, były naprawdę duże.

Nadzieje te mieszały się z niepokojem, a to za sprawą poprzedniej trylogii (chronologicznie pierwszej), w skład której weszły: „Mroczne Widmo”, „Atak Klonów” i „Zemsta Shitów”. O ile części czwarta, piąta i szósta są filmami znakomitymi, pięknymi wizualnie, wciągającymi widza w ten fascynujący świat niemalże od pierwszego spojrzenia, o tyle prequele wyglądają niekiedy jak ich parodia. Fabularnie są niezłe, bo Lucas dość pomysłowo rozwinął wątki oryginałów, co sprawiło, że widz odczuwał frajdę łącząc te wątki ze znanymi już sobie faktami, ale wizualnie jest już raczej źle. W kwestii efektów specjalnych zdecydowanie za bardzo zaufano w nich technice komputerowej i to w czasach, gdy technika ta nie była jeszcze w stanie podołać wizji reżysera. Scenografów również poniosła wyobraźnia i stworzyli światy moim zdaniem zbyt efekciarskie, nie pasujące do realiów całej sagi. Aktorzy również nie mieli łatwo. Choć obsada z reguły była trafnie dobrana, to ludzie ci nie mieli w zasadzie możliwości kreowania swoich postaci, bo musieli radzić sobie z techniką. W ten sposób trylogia ta straciła swój niepowtarzalny klimat i artystyczny wyraz.

Gdy przedstawiciele amerykańskiego koncernu medialnego Walt Disney Co. (od roku 2012 właściciele praw do sagi, które odkupili od Lucasfilm Ltd za kwotę ponad 4,04 mld dolarów) ogłosili, że zamierzają nakręcić pierwszą część trzeciej trylogii, jasne się stało, że muszą poprawić te rzeczy, a zwłaszcza tę pierwszą. To karkołomne zadanie powierzono średnio doświadczonemu, chociaż przejawiającemu niewątpliwie zalążki talentu reżyserowi J. J. Abramsowi i chciałbym od razu zaznaczyć, że ten wywiązał się z niego znakomicie! Zrobił najlepszą rzecz, jaką zrobić mógł – zaprosił do współpracy Lucasa, a komputerowe efekty specjalne w filmie postanowił ograniczyć do niezbędnego minimum. Tam, gdzie nie musiał, wykorzystał prawdziwe rekwizyty, a w poszukiwaniu wiarygodnej scenografii przemierzył prawdopodobnie całą planetę. Co jeszcze ważniejsze, nie poszedł w ślady swoich kolegów po fachu, dlatego u niego stroje szturmowców są klasyczne a Chewbacca prawdziwy. To wystarczyło, by każdy fan gwiezdnej sagi wystawił temu obrazowi ocenę nie niższą niż osiem na dziesięć. Jednak nie tylko te elementy odpowiadają za nastrój w „Przebudzeniu mocy”. Aż gęsto w tym epizodzie od nawiązań do pierwszej trylogii. Już od dawna było wiadomo, że pojawią się tu postacie z poprzednich części z Hanem Solo na czele, ale podobnie jest także w sferze technicznej i operatorskiej. Pierwsze ujęcie kosmosu w najnowszej części wygląda dokładnie tak jak to z 77’ roku. W całym filmie pełno jest zresztą tradycyjnych efektów specjalnych, ujęć długich i tych pod ostrymi kątami, efektu trzęsącej się kamery, płynnego przechodzenie kamerą między postaciami podczas dialogów, zbliżeń i nie ma tu zbyt wielu zlepek szybkiego montażu, od których tylko bolą oczy. Tak właśnie było kiedyś za Lucasa i Spielberga. Zatem śmiało możemy stwierdzić, że film Abramsa to hołd dla starej, oryginalnej trylogii. Hołd bardzo udany, gdzie drugi plan jest tak samo dobry, a niekiedy nawet lepszy niż pierwszy.

Oczywiście idealnie nie jest, bo dzieło kuleje trochę w warstwie fabularnej. Może to zaboleć szczególnie wspomnianych powyżej najwierniejszych fanów. Całość oparta jest bowiem na schemacie z pierwszej części, a momentami wygląda niemal identycznie. Wprowadzenie do fabuły nowych postaci co prawda trochę zmieniło, ale nawet one są niekiedy zbyt podobne do tych z pierwowzoru. Scenarzystom zabrakło widać pomysłów na skuteczne zaskoczenie widza i chyba dlatego sięgnęli do sprawdzonych wcześniej metod, skutkiem czego film jest za bardzo przewidywalny. Naprawili to co prawda robiącym nadzieję zakończeniem (spokojnie, nie zamierzam go zdradzić), jednak wydaje mi się, że to za mało, by powiedzieć o fabule, że jest wystarczająco dobra.

O ile z wyborem reżysera producenci trafili w dziesiątkę, o tyle mam wrażenie, że posadę scenarzysty mogli zaoferować samemu Lucasowi (ten pełnił tylko przy tej produkcji jedynie rolę kreatywnego konsultanta). Dla wielu fanów jest absolutnie oczywiste, że tylko on zna całą sagę na tyle, by podtrzymywać jej oryginalność i niezwykłość. Gdyby nie to, o czym napisałem powyżej, mielibyśmy do czynienia z filmem znakomitym, być może najlepszym filmem science-fiction ostatnich dziesięciu lat (nie licząc naturalnie „Incepcji”). Ale mimo to nie mamy za bardzo na co narzekać. Reżyser zrobił bowiem wszystko co mógł, by zniwelować wady scenariusza (i zrobił to z sukcesem, bo film wciąga niesamowicie). Praca absolutnie warta Oscara, dlatego śmiało mogą powiedzieć, że te „Gwiezdne wojny” są po właściwej stronie mocy.

Po obejrzeniu najnowszej części sagi, chciałem, aby to właśnie Abrams podjął się zrobienia części następnej, ale okazało się, że ta kwestia została już jakiś czas temu ustalona i to nie on niestety wyreżyseruje część ósmą sagi tylko 42-letni amerykański reżyser Rian Johnson, znany dotychczas z realizacji takich filmów jak: „Breaking Bad”, „Pętla czasu” czy „Niesamowici bracia Bloom”. Już niebawem w londyńskim studiu ruszą zdjęcia do kolejnej części, a jej premiera planowana jest na 26 maja 2017 roku.

Grafika:

• https://media.multikino.pl/...
• http://cdn1.stopklatka.pl/...
• http://1.fwcdn.pl/...
• http://media.wplm.pl/...